sobota, 13 czerwca 2009

Z czym to się je?

Gatunki muzyczne: 

Przedstawiam drobne podsumowanie, co jest czym na scenie muzycznej. Najlepsze opracowanie znalazłem na stronie: http://www.zgapa.pl/zgapedia/, więc cytuję właśnie ową stronę (gatunki oczywiście nie wszystkie, ale subiektywanie wybrane): 

Ambient (muzyka tła)
Gatunek muzyki elektronicznej, cechujący się odejściem od linearnie rozwijanej linii melodycznej, charakterystycznej dla klasycznej muzyki elektronicznej (Vangelis, Kitaro), na rzecz luźnej kompozycji plam dźwiękowych. Zazwyczaj poszczególne plamy są powiązane stale powtarzaną frazą elektronicznej perkusji, która organizuje utwór pod względem rytmicznym. O ile w innych rodzajach muzyki - od klasycznej po punk rocka - osią konstrukcyjną utworu jest przebieg harmoniczny, to w muzyce ambient, utwór rozwija się głównie przez operowanie barwą dźwięku. Drugą podstawową techniką kompozytorską jest stosowanie stałego powtarzania krótkiej frazy melodycznej, która przy każdej repetycji jest minimalnie modyfikowana bądź wzbogacana. (zobacz minimalizm)
W przypadku obu tych technik efektem jest przesunięcie nacisku z następstwa dźwięków na ich brzmienie, stąd muzyka ambient jest postrzegana jako statyczna i znajdująca się poza czasem. Idealnie nadaje się więc do medytacji.

Drum and bass (ewentualnie drum & bass, d’n’b) - rodzaj szybkiej muzyki elektronicznej, zazwyczaj tworzonej z przeznaczeniem na parkiet (jump-up, techstep). Istnieją też odmiany charakteryzujące się rozbudowaną linią melodyczną, nazywane czasami inteligentnym dnb takie jak atmospheric dnb czy jazzy dnb oraz drumandbassreprezentujący bardziej ciemne, ciężkie brzmienie - darkside.Muzyka dnb charakteryzuje się głębokim basem i szybką, skomplikowaną (czasami bardzo) linią perkusyjną (bitem). Korzenie tej muzyki nie są do końca klarowne. Dnb wywodzi się m. in. z takich gatunków jak ragga, jungle i happy hardcore czy też rave, .
Gatunek ciągle ewoluuje, powstają jego nowe mutacje takie jak house and bass, latino, neurofunk, liquid. Gałąź liquidowa jest ostatnią, która wyodrębniła się w ewolucji gatunku i jako jedyna przeżywa rozkwit, pozostałe odmiany od 2004 roku przeżywają głęboką stagnację zwłaszczana wyspach brytyjskich, jednakże ewolucja gatunku nadal trwa właśnie w roku 2004, wyodrębnił się nowy styl zwany technoidem, co ciekawe nie jest on wymysłem wyspiarzy.
W Polsce, przysłowiową kolebką DnB jest miasto Łódź, gdzie muzyka ta ma najwięcej zwolenników, najprawdopodobniej za sprawą odbywającej się tam swego czasu tzw. Parady Wolności, gdzie dnbwiodł prym podczas tej ulicznej imprezy. Inne ważne ośrodki to Warszawa (tension cru), Kraków (neverafter) oraz ostanio Górny Śląsk (jungletroll).
Do producentów tej muzyki możemy zaliczyć:
Aphrodite, Bad Company, Ganja Crew (Dj Hype, DJ Zinc, Pascal), Andy C, Ed Rush & Optical, LTJ Bukem, Blame, John B, J Majik, Marcus Intalex, Goldie, High Contrast, Dieselboy, Polar, Teebee, Noisia, Glitch, Muffler, Mav (...)

Wytwórnie wydające nagrania muzyki d’n’b:
Moving Shadow, Virus, Urban Takeover, Ram Records, Good Looking Records, Beta Recordings, Hospital Records, Infrared Records, Subtitles, Armada Records, .

Electronica - jest nieformalnym i kontrowersyjnym terminem używanym często w krajach zachodnich na określenie styli i gatunków elektronicznej muzyki tanecznej, które nie są ukierunkowane bezpośrednio na parkiet klubowy. Termin powstał w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych i początkowo oznaczał muzykę grup łączących tradycyjne odmiany muzyki tanecznej z muzyką pop, jednakże obecnie obejmuje on również wszystkich wykonawców eksperymentalnej muzyki elektronicznej wywodzącej się z nurtu tanecznego, oraz fuzje muzyki tanecznej z innymi stylami muzyki.
Chociaż electronica zaliczana jest do muzyki tanecznej, przeznaczona jest głównie do słuchania. Tworzona jest niemal wyłącznie przy użyciu instrumentów elektronicznych, czasami bezpośrednio przy pomocy komputera, z pominięciem instrumentów.

IDM (ang. Intelligent Dance Music) - nazwa gatunku muzyki elektronicznej. Styl ten powstał we wczesnych latach 90. i wtedy też zaczęto używać tego terminu, początkowo na określenie sceny twórców eksperymentalnego techno i jungle skupionych wokół wytwórni Warp. Obecnie definicja IDM wydaje się obejmować wszystkieeksperymentalne style elektroniki wywodzące się z elektronicznej muzyki tanecznej, jak również inne awangardowe style muzyki ściśle związane z komputerami (np. glitch, chip music).
Często zarzuca się, że termin IDM nie jest aktualny, nazwa nie pokrywa się z tym co oddaje ta muzyka, że przede wszystkim muzyka ta nie jest taneczna, natomiast nazwa jest taka a nie inna, ponieważ styl ten wywodzi się z techno, które jest taneczne, ciężkie, agresywne, szybkie. Pewni twórcy znużeni tym gatunkiem zaczęli tworzyć coś nowego, wolniejszego, mniej agresywnego, bardziej melodyjnego, bardziej artystycznego, improwizacyjnego, inteligentnego, wymagającego od słuchacza czegoś więcej, dlatego używa się też nazw: intelligent techno, listening techno, art techno.
Prekursorami IDM są tacy artyści jak Richard D. James, Autechre, Plaid, Speedy J i inni, którzy znaleźli się na legendarnych już albumach Artificial Intelligence I i II wydanych przez Warp.
Charakterystycznymi elementami tej muzyki są eksperymenty w tworzeniu dźwięków, a jednocześnie precyzja w ich doborze i kompozycji.
Ważniejsi artyści nurtu IDM:

Aphex Twin
Autechre
Boards Of Canada
Bogdan Raczynski
Brothomstates
Christian Kleine
LFO
Mouse on Mars
Plaid
Seefeel
Speedy J
Squarepusher
µ-ziq

Jazz - to gatunek muzyczny, który powstał w pierwszej połowie XX wieku na południu Stanów Zjednoczonych pod wpływem muzyki czarnych niewolników. Charakteryzuje się rytmem synkopowanym, a także dużą dowolnością interpretacyjną i aranżacyjną oraz tendencją do improwizacji. Według niektórych muzykologów jest raczej formą interpretacji niż stylem muzycznym. Główne style jazzowe:ragtime
jazz nowoorleański
jazz chicagowski
swing
modern jazz
bebop
cool
hard bop
free jazz
jazz-rock
jazz fusion
acid-jazz

Wybitni twórcy i wykonawcy muzyki jazzowej:

Louis Armstrong (1900-1971)
Count Basie (1904-1984)
Sidney Bechet (1897-1959)
George Benson (1943- )
Nat "King" Cole (1917-1965)
Ornette Colemann (ur. 1930)
John Coltrane (1926-1967)
Chick Corea (ur. 1941)
Miles Davis (1926-1991)
Duke Ellington (1899-1974)
Bill Evans (1929-1980)
Ella Fitzgerald (1918-1996)
Stan Getz (1927-1991)
Dizzy Gillespie (1917-1993)
Benny Goodman (1909-1986)
Herbie Hancock (ur. 1940)
Billie Holiday (1915-1959)
Scott Joplin (1868-1917)
Krzysztof Komeda (1931-1969)
Gene Krupa (1909-1973)
Glenn Miller (1904-1944)
David Murray (1955- )
Charlie Parker (1920-1955)
Oscar Peterson (1925- )
Nina Simone (1933-2003)
Frank Sinatra (1915-1998)
Frank Zappa (1940-1993)

"Podgatunki jazzu to m.in.:

Ragtime - forma muzyczna wywodząca się z formy tanecznej. Metrum parzyste 4/4, tempo umiarkowane, rytm złożony i kunsztowny, silnie synkopowany. Ragtime do poziomu sztuki wyniósł murzyński pianista Scott Joplin.
Znane ragtimy:

Scott Joplin - The Ragtime Dance na fortepian, Ragtime Waltz na fortepian, School of Ragtime i wiele innych.
Igor Strawiński - Ragtime na 11 instrumentów 1918

Jazz nowoorleański - pierwszy ze stylów jazzowych należących do jazzu tradycyjnego, wykształcony ok. 1910 r. ; oparty na kontrapunkcie instrumentów melodycznych (kornet lub trąbka, klarnet i puzon), stałym powtarzaniu formuły rytmicznej improwizacji zbiorowej na tematy bluesowe i ragtime'owe. Znani muzycy jazzu nowoorleańskiego to: J.Oliver, L.Armstrong i inni.

Swing - z angielskiego kołysać się - kierunek muzyki jazzowej popularny w USA w latach 30. XX wieku. Muzykę swingową wykonywały zazwyczaj duże zespoły, tzw. big-bandy; do najsławniejszych należały zespoły big-bandowe Counta Basiego, Benny Goodmana i Duke'a Ellingtona. Kierunek ten stracił na popularności z chwilą narodzin jazzu nowoczesnego (modern jazz).

Jazz nowoczesny - (ang. modern jazz) był ostatnim etapem formowania się jazzu. Rozpoczął się po 1945 stylem bebop (Charles Parker, Dizzy Gillespie) i nieco późniejszym cool (Miles Davis, Stan Getz). Ten ostatni został potem nazwany Trzecim Nurtem, natomiast z bebopu powstał hard bop. W latach 60. Ornette Coleman stworzył free jazz, który wraz z jazz-rockiem (fusion) był ostatnią formą jazzu nowoczesnego.

Bebop - styl jazzowy z początków lat 40. XX wieku. Powstał na wschodnim wybrzeżu USA. Główni twórcy: Charles Parker, Dizzy Gillespie, Thelonious Monk. W porównaniu z wcześniejszymi stylami muzyki jazzowej, np. swingiem, charakteryzował się dużą swobodą interpretacyjną, improwizacją i bogatą rytmiką. Dał początek jazzowi nowoczesnemu.

Cool (z ang. chłodny) - styl w muzyce jazzowej, który rozwijał się w końcówce lat 40. i w latach 50. XX wieku. Agresywności bebopu przeciwstawiał on brzmienie i aranżacje wyciszone i stonowane. Często postrzegany jest jako muzyka pozbawiona emocji, intelektualna. Podstawy ideologiczne i teoretyczne tego stylu stworzył Lennie Tristano.

Free Jazz - nurt w jazzie nowoczesnym (modern jazz).Powstał i rozwinął się w latach 60-tych XX wieku. Nazwa pochodzi od tytułu płyty Ornette Colemana "Free Jazz" nagranej 21 grudnia 1960 roku. To właśnie Ornette Coleman uważany jest za twórcę free jazzu. Inni najwybitniejsi przedstawiciele free jazzu: John Coltrane (który początkowo grał muzykę zaliczną do stylu hard bop, w późniejszym okresie działalności, szczególnie od wydania w 1965 roku płyty Ascension, do śmierci w 1967 roku, był jednym z czołowych artystów free jazzu, przez wielu fanów i krytyków uważany za największego artystę jazzu w ogóle), Don Cherry, Archie Shepp, Cecil Taylor, Albert Ayler, a w Polsce Tomasz Stańko.Free jazz charakteryzuje się pełną swobodą harmoniczną, kolektywną improwizacją, olbrzymią intensywnością wyrazu, polirytmicznością, inkorporowaniem wpływów muzyki etnicznej z różnych części świata, rozszerzeniem palety dźwięków muzycznych na zgrzyty, szmery itp.Temat w utworze free jazzowym to zwykle zaledwie kilka nut. Muzycy nie podążają w improwizacjach zgodnie z wcześniej opracowanym schematem, aranżacją czy progresją akordów. Nie używa się tu również skal, jak w jazzie modalnym, lecz "centrów tonalnych", które stanowią dla grających punkty orientacyjne w zespołowej improwizacji.Zamiast określonego metrum, we free jazzie mamy "puls", który porządkuje krzyżujące się rytmy perkusji i innych instrumentów.Zamiast "swingu", jak w ewolucyjnie wcześniejszych formach jazzu, w jazzie free mamy kaskady dźwięków instrumentów prowadzących za sobą nieustanną interakcję.Wbrew obiegowym opiniom free jazz nie ma nic wspólnego z chaosem muzycznym. Wymaga on od muzyków wirtuozerskich umiejętności, doskonałego porozumienia, dogłębnej znajomości każdego elementu jazzu.Dla słuchaczy obcowanie z free jazzem jest muzyczną przygodą, gdy są oni świadkami rodzenia się i ewoluowania żywego, niepowtarzalnego dzieła.Obecnie free jazz jest uznanym i często prezentowanym nurtem muzyki jazzowej. Jego elementy zostały włączone do głównego nurtu jazzu(post bop). Także artyści jazzowej awangardy niezaliczani do nurtu free jazzu, zawdzięczają temu nurtowi bardzo wiele (Eric Dolphy, Charles Mingus, muzycy z kręgu AACM np. grupa Art Ansamble Of Chicago, Anthony Braxton i inni.Przetworzone elementy free jazzu obecne są w post - Colemanowskim nurcie harmolodic (np. Ronald Shannon Jackson), czy w mocno funkującej muzyce M-Base zapoczątkowanej przez Steve Colemana.Znaczny wpływ wywarł free jazz na awangardę rocka (Soft Machine, Frank Zappa, Captain Beefheart, Gong, Fred Frith, King Crimson, Henry Cow i inni).

jazz-rock (jazz fusion, fusion) - nurt w muzyce jazzowej i rockowej, będący wypadkową elementów tych dwóch koncepcji muzycznych.
Charakterystyczne elementy jazz rocka to: mocny rockowy rytm, bardzo istotna rola improwizujących solistów - wirtuozów, użycie elektrycznych instrumantów takich jak:

gitara elektryczna
bas
instrumenty klawiszowe

Ważną rolę gra tu aparatura wzmacniająca dźwięk i elektryczne oraz elektroniczne efekty zmieniające brzmienie instrumentów.
Początków jazz-rocka należy szukać w drugiej połowie lat 60. XX wieku, gdy jazzmani zainteresowali się intensywnością i rosnącą popularnością rocka, a ambitni rockmani szukali sposobów poszerzenia granic swojej twórczości.
Jazz-rock stał się popularnym zjawiskiem na scenie muzycznej wraz z pojawieniem się płyt Milesa Davisa In A Silent Way i Biches Brew, chociaż pomysł połączenia tych gatunków nie pochodził od genialnego trębacza, za jego jednak sprawą nowa koncepcja stała się znana i (za wyłączeniem purystów, którzy odsądzali jazz-rock od czci i wiary) powszechnie uznana. Najwybitniejsze dokonania tego nurtu należą do Milesa Davisa i jego współpracowników: Chicka Corei, Herbie Hancocka, Tony Williamsa, Wayne Shortera, Joe Zawinula (zespół Weather Report) i Johna McLaughlina. Grupa McLauglina Mahavishnu Orchestra popularnością dorównywała gwiazdom rocka i właśnie jej brzmienie powszechnie jest kojarzone z jazz-rockiem.
Popularność jazz rocka apogeum osiągnęła w pierwszej połowie lat 70. XX wieku. Do dzisiaj jazz-rock jest często grany i słuchany (np. Niacin, Tribal Tech i wielu innych).
W stronę jazzu zerkali rockmani, którzy także dążyli do syntezy. Ciekawe rezultaty osiągnęły m.in. takie grupy jak: Soft Machine, Brand X, czy Blood, Sweat and Tears. W Polsce z powodzeniem jazz-rock prezentowali: SBB, Czesław Niemen, Krzak, Laboratorium, Extra Ball.

Acid-jazz to styl, którego główną cechą jest łączenie jazzu z innymi gatunkami, generalnie muzyką rozrywkową. Powstał w latach 80., choć największe triumfy zaczął święcić od początku lat 90. wraz z takimi postaciami jak Miles Davis, Herbie Hancock, Brandford Marsalis i zespołami: US3, Buckshot LeFonque.
Największym zainteresowaniem cieszy się mieszanie jazzu z hip-hopem (US3), choć takie podgatunki jak smooth-jazz czy nu-jazz wykorzystują muzykę soulową (David Sanborn) lub be-bop.

-----------

Minimalizm - nurt w muzyce współczesnej zainicjowany w drugiej połowie XX wieku. Minimalizm w muzyce wywodzi się z tych samych źródeł jak odpowiadający mu nurt minimalizmu w innych dziedzinach sztuki, głównie w plastyce. W swym ideowym założeniu odrzuca intelektualnie skomplikowaną i dla przeciętnego odbiorcy, nieprzejrzystą muzykę współczesną, głównie wywodzącą się z serializmu. Minimaliści odrzucają także ideę powrotu do korzeniu muzyki reprezentowaną przez neoklasycym i prymitywizm. Zamiast tego tworzą nową estetykę opartą na innych założeniach. Podstawą minimalizmu jest oparcie się na prostocie linii melodycznej i przejrzystości harmonii oraz wyeksponowanie struktur rytmicznych. Nadrzędną cechą minimalizm jest powtarzalność, niekiedy uporczywa. Motyw tworzący melodię powtarzany jest wielokrotnie tylko z niewielkimi modyfikacjami w przeciągu całego utwory. Właśnie w tych drobnych modyfikacjach i schemacie ich powtórzeń zasadza się kunszt kompozytorów minimalistów. Minimalizm często odwołuje się do muzyki kultur pozaeuropejskich głownie azjatyckich i afrykańskich, które w swych pierwotnych cechach są zasadniczo minimalistyczne.
Aczkolwiek historycy sztuki dopatrują się cech minimalistycznych u niektórych kompozytorów późnego romantyzmu np. Erica Sate, to za początek minimalizmu uznaje się połowę lat sześćdziesiątych XX wieku, a za jego twórcę Philipa Glassa. Uprawianie muzyki minimalistycznej ma wiele cech jazzu i rocka. Choć muzyka jest skomponowana wcześniej, wykonywana jest często przez małe zespoły autorskie, w których skąd często wchodzą sami kompozytorzy. Składy tych zespołów także są niezbyt typowe dla muzyki poważnej. Zwykle zawierają elektryczne instrumenty muzyczne, saksofony gitary. Takim zespołem jest Philip Glass Ensamble. Jednym z niewielu kompozytorów, który konsekwentnie adaptuje muzykę minimalistyczną dla typowego instrumentarium oraz orkiestrę jest John Adams.
Do najwybitniejszych minimalistów należą: Philip Glass
John Adams
Steve Reich
Terry Riley
La Monte Younge


Minimalizm wywarł także znaczący wpływ na muzykę jazzową i rockową. Wpływy te były zresztą obustronne. W szczególności w rockowej muzyce elektroniczne i New Age, daje się zauważyć wpływy minimalizmu. Do najbardziej znanych twórców tego nurtu należa Tangerine Dream, Klaus Schulze i Ash Ra Tempel.

Muzyka mikrotonowa - muzyka oparta na skali innej niż dwunastostopniowa skala chromatyczna typowa dla klasycznej muzyki europejskiej. W muzyce mikrotonowej oktawa dzielona jest, w zależności od przyjętej konwencji, na większą lub mniejszą ilość równych lub nierównych interwałów. Jednym z przykładów muzyki mikrotonowej jest muzyka oparta na ćwierćtonach. Oktawa może być podzielona na 13, 19, 22, 31, 53, 72 interwały itd. Każda skala ma swoje indywidualne zależności toniczne, typowe dla instrumentu i swoich oddanych zwolenników. Lista współczesnych kompozytorów mikrotonowych obejmuje setki nazwisk, lecz ich muzyka nie wychodzi poza wąskie grono kultowych fanów.
Do znanych dzieł mikrotonowych należą:
Pierre Boulez - Monodies en quarts de ton, II/15

Muzyka elektroniczna - ogólnie rozumiana muzyka tworzona głównie lub wyłącznie za pomocą elektrofonów (elektromechanicznych i elektronicznych instrumentów muzycznych) oraz urządzeń elektronicznych przetwarzających dźwięki pozamuzyczne lub generowane przez tradycyjne instrumenty akustyczne. Termin "muzyka elektroniczna" jest mało precyzyjny i sami artyści rzadko swoje dzieła określają tym mianem. Pierwszy raz termin ten pojawił się w 1951 w znaczeniu programowym w deklaracji grupy muzyków skupionych wokół kolońskiego studio RTF jako Elektronische Musik. Inni woleli raczej być klasyfikowani jako artyści awangardowi, rockowi itp. Na przykład muzycy z grupy Tangerine Dream, która uznawana jest za klasyka elektronicznego rocka, nigdy sami za muzyków elektronicznych się nie uważali.
Historia muzyki elektronicznej
Muzyka elektroniczna jest kontynuacją muzyki mechanicznej. Odziedziczyła po niej pragnienie znalezienia nie tylko samogrających, lecz także samokomponujących instrumentów. Pierwszy elektroniczny instrument, muzyczny telegraf, wynalazł Elisha Gray w 1876 roku. Kolejne dziesięciolecia przyniosły więcej podobnych wynalazków w tej dziedzinie (zobacz Elektrofony elektromechaniczne). Początkowo traktowane były one jako kuriozum i nie przywiązywano do nich większej wagi.
W 1907 r. Ferrucio Busoni opublikował esej "Szkic nowej estetyki w muzyce", w którym przewidział rozwój elektronicznych instrumentów muzycznych i ich wpływ na powstanie nowych kierunków w muzyce współczesnej. Dołożono do tego nową ideologię awangardy muzycznej, najlepiej wyrażoną w pochodzącym z 1912 manifestu Musica Futurista napisanego przez włoskiego poetę awangardowego Filippo Marionettiego, który mówi: "Celem jest stworzenie muzycznej duszy mas pracujących, wielkich fabryk, kolei żelaznej, transatlantyckich liniowców, samochodów i samolotów, by połączyć wielkie tematy muzyczne z królestwem maszyn i zwycięskiej elektryczności". Muzyka elektroniczna od początku wpisała się w najbardziej awangardowe kierunki sztuki XX wieku.
Pierwszy koncert "muzyki futurystycznej" ("Art of Noices") odbył się w 1914 roku w Mediolanie. Pierwszym uznanym kompozytorem, który zainteresował się możliwościami instrumentów elektronicznych był Nikołaj Rimski-Korsakow, który w 1920 skomponował muzykę na instrument elektroniczny wynaleziony przez Lwa Theremina.
12 czerwca 1926 odbyła się przez WRNY w Nowym Jorku radiowa transmisja pierwszego polifonicznego instrumentu elektronicznego Pianorad. Utwory z repertuaru klasycznego grał Ralph Christman.
W Paryżu w 1928 miała miejsce prezentacja instrumentu elektronicznego zwanego dynaphone. W czasie koncertu zagrano dwa utwory specjalnie skomponowane na ten instrument: Variations Caracteristique na sześć dynaphonów Ernesta Fromaigeata oraz Roses de Metal (belet) Arthura Honeggera.
W 1929 powstaje pierwsze studio do nagrań muzyki elektronicznej Studiogesellschaft für Elektroakustische Musik w Darmstadcie w Niemczech, wykorzystujące instrumenty skonstruowane przez Jörga Megera, między innymi elektrophon.
W 1932 w czasie Wystawy Radiowej w Berlinie występuje Orkiestra Elektroniczna pod kierownictwem Heinricha Hertza, dająca średnio dziesięć koncertów dziennie. Każdy występ poprzedzony był prelekcją prof. Gustawa Leithausera.W skład orkiestry wchodziły:

2 Thereminy
1 Trautonium
1 Hellertion
1 fortepian elektryczny
1 pianino elektryczne
1 elektryczne skrzypce
1 elektryczna wiolonczela


W latach czterdziestych nastąpił dalszy rozwój muzyki elektronicznej. Były to próby zastosowania nowoczesnych technik nagraniowych w celu uzyskania nowej formy muzycznej używającej przetworzonych dźwięków instrumentów muzycznych lub dźwięków pozamuzycznych. Ten kierunek dał początek muzyce konkretnej. Pionierem nowego kierunku był Pierre Schaffer. Innym kierunkiem była właściwa muzyka elektroniczna, której twórcy skupili się na studyjnym generowaniu dźwięków elektronicznych, przetwarzaniu ich i układaniu z nich kompozycji. Pierwszą rozwiniętą kompozycją tego stylu muzyki elektronicznej były nagrane przez Karlheinza Stockhausena (wcześniej związanego z ruchem muzyki konkretnej) w latach 1953-1954 Studie I oraz Studie II.
W 1950 syntezator RCA MkII zostaje przekazany do Princeton Electronic Music Centre i jest używany przez muzyków skupionych wokół tego ośrodka (Otto Luening, Vladimir Ussachevsky, Milton Babbit i inni) do tworzenia awangardowych kompozycji elektronicznych.
W roku 1950 Luciano Berio otwiera w Mediolanie studio muzyki elektronicznej. Rok później powstaje podobne przy RTF, a w 1952 analogiczne w Kolonii. W 1957 zostaje utworzone studio muzyki elektronicznej przy Polskim Radio w Warszawie.
W latach 1959-1969 dla muzyków niemieckich (Mauricio Kagel, Bengt Hambreus Miko Kelemen, Josef Riedl) dostępne jest studio muzyki elektronicznej Siemensa, pierwotnie stworzone do tworzenia muzyki użytkowej.
Jednocześnie wraz z rozwojem technologii komputerowych zaczęto rozwijać algorytmy pozwalające na komputerowe komponowanie muzyki. Komputerowym kompozycjom, mimo technicznej poprawności, brak było jednak finezji.
Najwybitniejszymi twórcami muzyki elektronicznej od jej początków do lat sześdziesiątych byli: Edgar Varese, Olivier Messiaen, Darius Milhaud, Arthur Honegger i Maurice Jarre, Karlheinz Stockhausen, Robert Beyer, Werner Meyer-Eppler, Luis Baron, Otto Luening, Vladimir Ussashevsky, Lajaren Hiller, John Cage, Luigi Nono i inni.
W 1964 stał się dostępny pierwszy syntezator Mooga. W 1966 zespół Moog Quartet odbył światowe tournée promujące muzykę elektroniczną. Do najwybitniejszych twórców tego okresu należą Wendy Carlos, Steve Reich, Herbert Brun, Leon Kirschener, Philip Glass.
1970 - na rynku pojawia się Minimoog, pierwszy przenośny i w miarę dostępny cenowo syntezator.
1974 - Tangerine Dream wydają album Phaedra, pierwszy album z gatunku muzyki elektronicznej znany szerszej publiczności; znalazł się on na listach przebojów.
1977 - ukazuje się Oxygene Jarre'a, pierwszy album elektroniczny "dla każdego".
1978 - Kraftwerk wydają The Man-Machine, która stała się zalążkiem techno.

Style i gatunki
W muzyce elektronicznej, jak w żadnym innym gatunku muzyki, trudne jest oddzielenie "poważnej" jej części (muzyki współczesnej) od popularnej - rocka elektronicznego. Te dwa nurty zlewają się z sobą i przeplatają tworząc jedną całość. Daje się jednak wyróżnić pewne zasadnicze cechy charakteryzujące powyższy podział. W muzyce poważnej kompozytorzy, najczęściej awangardowi, przyjmują minimalistyczne podejście do tworzenia muzyki, często skupiając się na samym dźwięku, ich współbrzmień, na "architekturze" utworu. Na drugim biegunie muzycy z kręgu rocka elektronicznego większą rolę przypisują melodyjności utworów, będąc w swej muzycznej estetyce bliżsi muzyce romantyzmu niż współczesnej. Obszar pomiędzy tymi biegunami wypełnia ambient. Także i czasowo istnieją tu wielkie rozbieżności. Rock elektroniczny powstał, gdy stały się dostępne rozwinięte instrumenty elektromechaniczne i elektroniczne w końcu lat sześdziesiątych, a jej twórcy na ogół wywodzili się z kręgów rock and rolla lub rocka psychodelicznego. Poważna muzyka elektroniczna czerpie zaś swoje źródła w awangardzie lat dwudziestych XX wieku.
Muzyka elektroniczna powstała w wyniku fascynacji nowoczesnymi technologami, odległą przyszłością, tematyką s-f oraz odkrywaniem kosmosu.
Z biegiem lat na bazie muzyki elektronicznej zaczęły powstawać nowe gatunki.Mieli w tym udział również dotychczasowi twórcy "tradycyjnej" elektroniki:Przykładowo trance i techno zostały stworzone przez Klausa Schulze. Klaus działał pod pseudonimem Richard Wahnfried, a jego pierwsza płyta spod znaku techno wyszła już w 1979r). W drugiej połowie lat '80 zespół Tangerine Dream zaczął promować nowy gatunek zwany transem.
Pomimo swoich korzeni i wielu podobieństw techno NIE JEST muzyką elektroniczą. Co do transu zdania są podzielone, ponieważ był on pierwotnie blisko związany z muzyką elektroniczną (obecnie bardziej przypomina techno).
Szczyt popularności muzyki elektronicznej przypada na lata '80. W tych czasach był to gatunek równie popularny jak obecnie hip-hop! Muzyka elektroniczna przeniknęła do muzyki rockowej tworząc nową falę rocka progresywnego (dynamiczny rock połączony z ostrym, syntezatorowym brzmieniem i komputerową perkusją) oraz do muzyki rozrywkowej stwarzając synth-pop (muzyka pop grana głównie na syntezatorach, posiadająca wiele cech muzyki elektronicznej).
Współczesną muzykę elektroniczną, obejmującą muzykę współczesną, ambient, rockową i popularną, można podzielić na szereg nurtów:

Klasyczna muzyka elektroniczna (el-muzyka) - Muzyka stworzona przez pionierów popularnego nurtu muzyki elektronicznej - Vangelis, Jean Michel Jarre itp. Do el-muzyki są zaliczane również takie nurty jak "Szkoła berlińska" i "Grupa z Düsseldorfu".
Szkoła berlińska - Grupa muzyków zgrupowana w Berlinie Zachodnim, będących pionierami elektronicznego rocka. Muzyka z tej szkoły charakteryzuje się gęstą fakturą muzyczną, "kosmicznością" i tajemniczością. Główni przedstawiciele to Tangerine Dream, Klaus Schulze, Ash Ra Tempel.
Grupa z Düsseldorfu - Muzyka industrialna, charakteryzująca się mechaniczną powtarzalnością, sekwencyjnymi rytmami, elekronicznie przetworzonym śpiewem. Główni jej przedstawiciele to: Kraftwerk, Cluster, Harmonia.
Szkoła brytyjska - stylistycznie podzielona. Wykonawców grupuje się raczej na podstawie pochodzenia (terytorium) niż stylu komponowanej muzyki. Przedstawiciele: Ian Boddy, Mark Shreeve, Paul Nagle.
Ambient - najbardziej charakterystyczny styl, traktowany jako oddzielny gatunek. Charakteruzyje się minimalistycznymi, strukturami muzycznymi, relaksacyjną atmosferą, niekiedy z wyrażniej zarysowanymi rytmami. Główni przedstawiciele: Brian Eno, Harold Budd, Steve Roach
Elektroniczne New Age - Najbardziej komercyjny i najbliższy muzyce pop styl elektroniczny. Charakteryzuje się słodkim, przyjemnym brzmieniem, skupionym na melodyjności i prostych i wyraźnych, acz delikatnych rytmach. Główni przedstawiciele: Kitaro, Ray Lynch, Gandalf, Deuter.
Dark Ambient' - styl muzyki ambient praktycznie pozbawiony rytmu i melodii, skupiony na barwie dźwięku i harmonii. Często o ponurum nastroju i gęstej fakturze muzycznej. Główni przedstawiciele: Lustmord, Endura, Hemisphere, Gas, Vidna Obmana.
Eksperymentalna muzyka elektroniczna - bardzo indywidualistyczna, często zawierająca niekoheretne dźwięki, niekiedy mikrotonowa. Przedstawiciele: Conrad Schnitzler, Propeller Island.
Digital hardcore - Punk nowej generacji, muzyka brudna i szalona. Często obecne są szybkie gitary i krzykliwy wokal a do tego połamane bity i sample. Jednym słowem połączenie punka i hardcore'a w wydaniu elektronicznym. Za prekursorów gatunku uważa się Atari Teenage Riot. Inni przedstawiciele to Alec Empire, Carl Crack, Hanin Elias, EC8OR, Lolita Storm, Nic Endo. Wszyscy najwięksi twórcy tej muzyki skupieni są wokół wytwórni Digital Hardcore Recordings. Polską grupą tworzącą digital hardcore jest DHC Meinhof.


W ostatnich latach na zachodzie Europy powstały gatunki typu Drum'n'Bass oraz House. Wbrew niektórym opiniom nie jest to muzyka elektroniczna tylko odmiany muzyki klubowej (pochodzącej od dance i disco).
Charakterystyczne cechy muzyki elektronicznej (które przeniknęły również do innych gatunków):arpegiator i syntetyczny podkład basowy, głos przepuszczony przez vocoder bądź generowany przy użyciu syntezatora (przypominający mowę robota bądź cyborga),"efekty specjalne" (modulacyjne, kosmiczne, szumowe), sekwencje, odgłosy, szepty, wystrzały z broni plazmowej (głównie w space electronic),programowalna perkusja z obecnymi wariacjam.
Muzyka elektroniczna w Polsce:

Adam Certamen Bownik
Artenius (Zibbon) czyli Zbigniew Pisarczyk
Barbara Zielińska-Van
Bookovsky
Czesław Niemen
Daniel Zarzycki
Human Error
Józef Skrzek
Kayanis
L.E.T.O.
Line 256
Marek Biliński
Marek 'EMPI' Piwowarczyk
Marek 'mRqS' Szulen
Neuron Gates
Pazur Colidace
Polaris
Remote Spaces
Tomasz Ostrowski
Władysław 'Gudonis' Komendarek

Trip hop (inaczej zwany "Bristol sound") - gatunek muzyczny , który powstał w połowie lat dziewięćdziesiątych XX wieku w Anglii. Jego brzmienie zawiera elementy z downtempa i elektronicznej muzyki. Z tego nurtu powstała angielska scena housowa.
Najważniejsi przedstawiciele:

Portishead
Massive Attack
Tricky
Morcheeba

Muzyka skifflowa rodzaj muzyki folk, z wpływami jazzu i bluesa, wykonywana przeważnie na różnego rodzaju zaimprowizowanych instrumentach czy wręcz przedmiotach codziennego użytku, takich jak tara, grzebień czy garnek, a także banjo, harmonijka ustna i kazoo (membranofon).
Pierwotnie muzyka skifflowa stała się popularna na początku XX wieku w Nowym Orleanie. Korzenie gatunku sięgają również zespołów jazzowych lat 40. i 50.
Pod koniec lat 50. niezwykłą popularność zyskała w Wielkiej Brytanii. W 1957 roku w Liverpoolu John Lennon założył grupę skifflową The Quarrymen, która w 1960 roku zmieniła nazwę na The Beatles.
Najbardziej znaną polską grupą skifflową był zespół Grupa Skifflowa No To Co.

Muzyka folk – gatunek muzyki popularnej wywodzący się z amerykańskiej muzyki ludowej, głównie angielskiego pochodzenia. W angielskiej terminologii (ang. folk music) jest to najogólniej pojęta muzyka ludowa. Do języka polskiego ten termin przedostał się wraz ze wzrostem popularności amerykańskiej jej odmiany, w szczególności bardziej popularnych stylów, włączając w to folk rocka. Z czasem termin ten został rozciągnięty na style współczesnej muzyki popularnej, będące mieszanką rocka i muzyki ludowej, niezależnie od kultury jej pochodzenia.
O ile muzyka ludowa ma bardzo głębokie korzenie i sięga początków ludzkiej kultury, początki muzyki folk we współczesnym rozumieniu sięgają przełomu XVIII i XIX wieku, kiedy to profesjonalni muzycy i antropologowie zaczęli interesować się tą formą ludzkiej działalności. Brytyjskie słowo folk, pochodzi bezpośrednio z niemieckiego Volk, czyli lud. Muzyka ta tworzona często przy użyciu tradycyjnych współczesnych instrumentów wywarła duży wpływ na muzykę romantyzmu, kiedy to kompozytorzy wykorzystywali elementy muzyki ludowej w swych kompozycjach, posługując się środkami wyrazu typowymi dla muzyki poważnej.
Muzyka folk została przeniesiona do Ameryki Północnej przez emigrantów z Wielkiej Brytanii. Została też zachowana w swej tradycyjnej formie, w szczególności w stosunkowo odizolowanych społecznościach zamieszkujących region Appalachów. Ta muzyka dala początek stylowi znanemu pod nazwą tradycyjny folk. Tradycyjny folk amerykański uległ wpływom miejscowym adaptując pewne elementy muzyki innych kultur z afroamerykańskim bluesem na czele. Choć w USA folk tradycyjny uważa się za pierwotna formę folku, jest ona odrzucana przez ortodoksyjnych twórców brytyjskich jako skażona obcymi wpływami. Mimo tego z amerykańskiego folku tradycyjnego wyewoluowały pozostałe formy muzyki folk.
Folk tradycyjny grany był na różnych, na ogół łatwo dostępnych instrumentach, takich jak gitara, banjo, flet prosty, instrumenty perkusyjne, rzadziej skrzypce czy akordeon. Spełniając funkcję muzyki tanecznej, folk mógł być instrumentalny, lecz zwykle towarzyszył mu śpiew. Na ogół nie techniczny, a często nosowy. Poszczególne piosenki folk różniły się od siebie tak w formie jak i w treści. Mogły być skoczne, jeśli towarzyszyły tańcu, rubaszne, w przypadku piosenki biesiadnej, lub melancholijne i balladowe, jeśli mówiły o problemach codziennego życia.
W pierwszej połowie XX wieku, wraz z rozpowszechnianiem się technik nagraniowych (zobacz muzyka mechaniczna) muzyka folk stała się jednym z najpopularniejszych nurtów w amerykańskiej muzyce popularnej. Do największych artystów tego kręgu należeli Pete Seger, Woody Guthrie, Richard Dyer-Bennet, Doc Watson, Blind Alfred Reed i inni. Większość repertuaru tych artystów stanowiły standardy muzyki folk, czyli tradycyjne piosenki mające swe źródła w tradycji ludowej. Coraz częściej na płytach tych artystów zaczęły pojawiać się utwory autorskie, nowe kompozycje, stylizowane na tradycyjne utwory. Kolejne pokolenie muzyków z tego kręgu, choć niekiedy nagrywało standardy, w większości śpiewało już swoje własne piosenki, mniej lub bardziej związane ze tradycyjnym źródłem. Wraz z nowym pokoleniem do muzyki folk przedostały się także nowe treści – bardziej uniwersalne, refleksyjne, a często społeczne i polityczne, zwykle też pisane zawansowanym, poetyckim językiem. Do artystów tych, w literaturze angielskiej nazywanych singers-songwriters (wykonawców piosenki autorskiej), można zaliczyć Judy Collins, Leonarda Cohena, Joni Mitchell, Jamesa Taylora i najsłynniejszego z nich Boba Dylana. Z tym ostatnim związane jest powstanie nowego kierunku w muzyce folk - folk rock, który stał się jednym z wiodących nurtów we współczesnej kulturze masowej. Innymi znanymi artystami grającymi ten styl byli The Byrds, The Mamas and the Papas, Simon and Garfunkel i wielu innych. Popularność tej muzyki w Europie i na innych kontynentach spowodowała zainteresowanie lokalnych twórców muzyką ludową typowa dla ich własnych kultur oraz adaptowanie jej elementów do muzyki folk. W ten sposób powstał cały szereg stylów, determinowanych przez kulturę, z której się wywodziły. Na przykład mogą to być bałkański folk, celtycki folk, węgierski folk, polski folk, góralski folk, cygański folk itp.
Istotnym jest określenie relacji pomiędzy trzema pokrewnymi stylami: muzyką folk, muzyką ludową i muzyką świata. Najogólniej rzecz biorąc, linie podziału są następujące. Zamierzeniem współczesnej muzyki ludowej jest możliwie jak najwierniejsze (to się jednak często nie udaje) odtworzenie oryginalnego wzorca. Muzyka folk czerpiąc inspiracje z muzyki ludowej, wykonując ją, stosuje środki współczesnej muzyki popularnej, głównie rocka. Muzyka świata natomiast czerpiąc inspiracje z tych samych źródeł mieści się w nurtach muzyki współczesnej, awangardowej i rzadziej jazzu. Niekiedy jednak granice między tymi gatunkami zacierają się i zaliczenie danego utworu do któregokolwiek staje się trudnym lub niemożliwym.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz